Оршил Монгол улсад барилгажилтын ажил өдрөөс өдөрт нэмэгдсээр байна. Тиймээс үүнийг дагаад барилгын материалын хэрэгцээ өсөн нэмэгдэх нь ойлгомжтой. Монгол улсад барилгын материалын үйлдвэрлэл дотоодоо бүрэн хангаж чадахгүй байгаа бөгөөд хэдхэн нэр төрлийн материал, эдлэхүүн үйлдвэрлэж байна. Тиймээс дотоодын барилгын материалын хэрэгцээг хангах, шинэ нэр төрлийн материал, эдлэхүүнийг үйлдвэрлэх шинэ арга, технологийг уг дипломын төсөлд тусгасан болно. Барилгын материал үйлдвэрлэлд хөндөгддөг гол зүйл нь түүхий эдийн орд газар, нөөц юм. Монгол оронд барилгын материалын үйлдвэрлэлд хэрэглэх орд газрууд олноор байдаг бөгөөд ашиглаж, хэрэглэж байгаа ордууд цөөн юм. Уг дипломын ажлын хүрээнд хийгдсэн магнийн барьцалдуулагчийн үйлдвэр нь монголд нэвтрүүлж буй шинэ нэр төрлийн барилгын материал бөгөөд энэ материалын үйлдвэрлэлээр БНХАУ тэргүүлдэг байна. Гарчиг Нэгдүгээр бүлэг. Үйлдвэрийн технологийн хэсэг 1.1 Магнит барьцалдуулах материал, үндсэн ойлголт ……………………………………………..… 3 1.2 Магнийн барьцалдуулагчийг үйлдвэрлэх технологи, түүнийг барилгад хэрэглэх ……………. 4 1.3 Магнезиалан барьцалдуулагчтай бетон …………………………………………………………… 9 1.4 Магнийн барьцалдуулагчтай эдлэл үйлдвэрлэх найрлага, технологий …………………...…… 11 1.5 Түүхий эдийн орд газрын сонголт …………………………………………………………...…… 15 1.6 Хүчин чадлын тооцоо …………………………………………………………………………...… 17 1.7 Найрлага сонголт ………………………………………………………………………………….. 20 1.8 Материал зарцуулалтын хуваарилалт …………………………………………………………… 21 1.9 Агуулахаын тооцоо …………………………………………………….………………………… 23 1.9.1 Магнезитын чулууны агуулахын тооцоо ………………………………………………… 23 1.9.2 Нүүрсний агуулахын тооцоо ……………………………………………………………… 24 1.9.3 Магнийн барьцалдуулагчын агуулахын тооцоо …………………………………………. 25 1.9.4 Магнийн хлорын усан уусмал найруулан хадгалах сав ………………………………… 27 1.9.5 Хөөсөнцөр хавтангийн агуулахын тооцоо ………………………………………………. 27 1.9.6 Бэлэн бүтээгдэхүүний агуулахын тооцоо ………………………………………………… 27 1.10 Технологийн схем ……………………………………………………………………………… 28 1.11 Тоног төхөөрөмжийн сонголт …………………………………………………………………. 29 1.12 Үйлдвэрийн технологийн тооцоо …………………………………………………………...… 34 1.12.1 Эргэх зуухны дулаан техникийн тооцоо ………………………………………………… 34 1.12.2 Технологийн түлш, түүнийг бэлтгэх арга ………………………………………………. 35 1.12.3 Магнийн барьцалдуулагчтай хавтан үйлдвэрлэх арга …………………………………. 35 1.12.4 Магнийн барьцалдуулагчтай хавтангийн техникийн шаардлага ……………………… 42 Хоёрдугаар бүлэг. Барилгын архитектур төлөвлөлтийн хэсэг 2.1 Үйлдвэрийн ерөнхий төлөвлөлт …………………………………………………………………. 46 2.2 Барилга архитектур төлөвлөлтийн шийдэл ……………………………………………………… 46 2.3 Барилга – архитектур конструкц ………………………………………………………………….. 47 2.4 Үйлдвэрийн барилгын дулаан техникийн тооцоо ……………………………………………..... 48 2.4.1 Гадна ханын дулаан техникийн тооцоо ………………………………………………….... 48 2.4.2 Дээврийн хучилтын дулаан техникийн тооцоо ………………………………………….. 51 2.4.3 Цонхны дулаан техникийн тооцоо …………………………………………………...…… 53 2.4.4 Гадна хаалганы дулаан техникийн тооцоо …………………………………………..…… 54 2.4.5 Шалны дулаан техникийн тооцоо ………………………………………………………… 54 Гуравдугаар бүлэг. Барилгын конструкцын хэсэг 3.1 Хучилтын даац, каркасын элементийн тооцоо ………………………………………………….. 57 3.1.1 Татангад үйлчлэх ачааг тодорхойлох ……………………………………………………... 57 3.1.2 Татангын шилбэний хүчлэл тодорхойлох ………………………………………………… 60 3.1.3 Татангын шилбэний огтлол сонгож, шалгах …………………………………………..…. 66 3.1.4 Татангын зангилааны тооцоо ба хийцлэл ………………………………………………… 73 3.2 Үйлдвэрийн барилгын хөндлөн рамын тооцоо ………………………………………………….. 74 3.2.1 Хөндлөн рамын элементүүдийг сонгох ……………………………………………………. 74 3.2.2 Баганын өндрийг сонгох ……………………………………………………………………. 75 3.2.3 Баганын хөндлөн огтлолын хэмжээг сонгох ………………………………………………. 75 3.2.4 Ханын хавтан ба цонхны өндрийг сонгох …………………………………………..…… 75 3.2.5 Рамд үйлчлэх ачааг тодорхойлох ……………………………………………………….… 76 3.2.6 Багануудад үйлчлэх хүчнүүдийн эксцентриситет ба моментыг тодорхойлох ……….... 80 3.2.7 Хөндлөн рамын хүчлэлүүдийг тодорхойлох ………………………………………...…… 81 3.3 Үйлдвэрийн дан барилгын баганын тооцоо …………………………………………………….. 89 3.3.1 Баганын консолийн дээд хэсгийн бат бэхийн тооцоо …………………………………… 89 3.3.2 Баганын краны доод хэсгийн бат бэхийн тооцоо ………………………………………… 93 3.4 Үйлдвэрийн барилгын буурь, суурийн тооцоо ………………………………………………….. 97 3.4.1 Талбайн инженер-геологийн нөхцөл ба хөрсний физик механик шинж чанар …………… 97 3.4.2 Баганын доорх саланга суурийн тооцоо ……………………………………………………… 98 Дөрөвдүгээр бүлэг. Барилга угсралт, технологи-зохион байгуулалтын хэсэг 4.1 Барилга угсралтын ажлын технологийн карт боловсруулах ………………………………….. 105 4.1.1 Объектын товч тодорхойлолт ……………………………………………………………. 105 4.1.2 Угсралтын ажлын хэмжээг тодорхойлох ……………………………………………...… 105 4.1.3 Хөдөлмөр зарцуулалтыг бодох …………………………………………………………... 107 4.1.4 Угсралтын техник хэрэгсэл сонгох ………………………………………………………. 108 4.1.5 Угсралтын ажил гүйцэтгэх ерөнхий арга сонгох ……………………………………….. 118 4.1.6 Ажлын календарчилсан график зохиох …………………………………………………. 120 4.1.7 Бүтээц эдлэл зөөх тээврийн хэрэгсэл сонгох ……………………………………………. 120 4.1.8 Төмөрбетон эдлэл бүрийг угсрах тухай технологийн тайлбар ………………………… 121 4.1.9 Технологийн карт боловсруулах …………………………………………………………. 123 4.1.10 Объектын хөдөлмөр хамгаалал, галын аюулгүй арга хэмжээ ……..……………...…. 128 4.2 Барилгын ажлын зохион байгуулалт, сүлжээ графикын тооцоо ……………………………… 129 4.2.1 Ажлын тоо хэмжээ тодорхойлох ………………………………………………………... 129 4.2.2 Хөдөлмөр зарцуулалт, ажил үргэлжлэх хугацаа тодорхойлох ………………………… 132 4.2.3 Барилгын ажлын сүлжээ график байгуулах …………………………………………….. 135 4.3 Барилгын талбайн зохион байгуулалтын тооцоо ………………………………………………. 136 4.3.1 Өргүүрийн үйлчлэлийн бүсүүдийг тогтоох …………………………………………….. 136 4.3.2 Барилгын талбайн агуулахыг зохион байгуулах ……………………………………...… 137 4.3.3 Түр барилгын хэмжээг тогтоох …………………………………………………………… 140 4.3.4 Барилгад үйлчлэх түр зам төсөллөх …………………………………………………...… 140 4.3.5 Барилгын талбайн усан хангамж ………………………………………………………… 141 4.3.6 Барилгын талбайн эрчим хүчний хангамж ……………………………………………… 142 Тавдугаар бүлэг. Эдийн засгийн хэсэг 5.1 Нэгж бүтээгдэхүүний өртөг тооцох …………………………………………………………….. 143 5.1.1 Түүхий эд, материалын өртөг ……………………………………………………………. 143 5.1.2 Тоног төхөөрөмжийн цахилгаан зарцуулалт ……………………………………………. 143 5.1.3 Үндсэн ажилчдын цалин …………………………………………………………………. 144 5.1.4 Тоног төхөөрөмжийн ашиглалтын зардал ………………………………………………. 144 5.1.5 Үйлдвэрийн үр ашгийн тооцоо ………………………………………………………….. 145 5.2 Барилгын төсөвт өртөг тооцох …………………………………………………………………. 146 5.2.1 Үндсэн ажилчдын цалин тооцох ……………………………………………………….... 147 5.2.2 Материал, хийц, эдлэхүүний зардал тооцох ……………………………………………. 149 5.2.3 Машин, механизмын ашиглалтын зардал тооцох ………………………………………. 151 5.2.4 Материал, хийц, эдлэхүүний тээврийн зардлыг тооцох ………………………………… 153 5.2.5 БУА-ын төсөвт өртгийн товчоо ………………………………………………………..… 156